آب انبار‌ها از مهم‌ترین پدیده‌های معماری هستند که به منظور ذخیره‌سازی آب طراحی شده و به عنوان یکی از بناهای عام‌المنفعه از جایگاه بسیار بالایی در فرهنگ و تمدن ایران برخوردارند. دانش و هنر ساخت آب‌انبارها بسیار پیچیده بوده و سازندگان آنها، همواره به نکات بسیار مهمی همانند میزان فشار آب به دیواره و کف، تهویه، تصفیه و جلوگیری از آلودگی آب و … توجه ویژه‌ای داشته‌اند. ذخیره آب از طریق ساخت آب‌انبار در طبس از قدیمی‌ترین روش‌ها بوده است و معمولاً در زمستان و هوای سرد، آب‌انبارها را آبگیری می‌کرده‌اند. شواهد تاریخی نشان می‌دهد در گذشته، بیش از 38 آب‌انبار و حوض در بافت قدیمی طبس وجود داشته که برخی از آنها در طول زمان از بین رفته و تعدادی از حتی پس از زلزله طبس به خاطر ساختار ویژه معماری که دارند خراب نشده‌اند. قدمت آب‌انبارهای طبس به دوره صفویه، قاجار و پهلوی برمی‌گردد.
ژئوسایت آب‌انبار زین العابدین عطار (مشهور به کوچه نارنجی) متعلق به دوره قاجار است که بوسیله زین العابدین عطار ساخته و وقف شده و به شماره 14536 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. گنجایش حجم این آب‌انبار 100 متر مکعب و دارای 40 راه پله است. از دیگر آب‌انبارهای مشهور طبس می‌توان به آب‌انبارهای پهن کوچه، پایین محله، بازار، تراب‌زاده، نَجد و … اشاره نمود.
– منابع علمی مورد استفاده در مدیریت ژئوپارک طبس موجود است.
استفاده از این مطلب با ذکر منبع بلامانع میباشد.
