دشتی وسیع از تلماسههای گیاهی را میتوان در دشت جوخواه، در فاصله 20 کیلومتری جاده طبس- اصفهان مشاهده کرد. تلماسههای گیاهی یک پدیده رسوبی است که با انباشته شدن ماسههای بیابان در پای بوته گیاهان شکل میگیرند. ماسههای فرسایش یافته در بیابان توسط باد حمل شده و با برخورد با بوته گیاهان در پای آنها انباشته میشوند. به این ترتیب بعد از مدتی تلی از ماسه در پای گیاهان شکل میگیرد که تلماسههای گیاهی یا نبکا نامیده میشوند. با رشد گياهان، ماسه بیشتری در پای آنها جمع شده و تلماسه بزرگتر ميشود. در صورتيكه نبكا كوچك باشد به آن گلدان بيابان و به نبكاهاي بزرگ ربدو گفته ميشود. این تلماسهها نقش بسیار مهمی در کنترل بادهای سطحی، طوفان شن و جلوگیری از گسترش بیابان دارند.
تلماسههای گیاهی در ژئوپارک طبس از گسترش قابل توجهی برخوردارند و بیشتر به صورت نبکا و ربدو دیده میشوند. علاوه بر این ژئوسایت در دق خیرآباد و در حاشیه کویر حلوان هم می توان این تلماسه ها را مشاهده کرد که ارتفاع برخی از آنها به 2.5 متر نیز میرسد.
– منابع علمی مورد استفاده در مدیریت ژئوپارک طبس موجود است.
استفاده از این مطلب با ذکر منبع بلامانع میباشد.